Ukoliko ovo leto planirate da provedete u Srbiji, kada budete pravili plan putovanja, obavezno uvrstite barem jedan od ovih lokaliteta koje ne smete da propustite.
Pod zaštitom Organizacije Ujedinjenih nacija za obrazovanje, nauku i kulturu (Unesko) Svetska baština, trenutno je pet mesta:
Gamzigrad – Romulijana, palata Galerija; Zaječar (2007)
Gamzigrad predstavlja rezidenciju rimskog cara Gaja Valerija Maksimijana Galerija, Dioklecijanovog zeta. Po majci Romuli nazvao ga je Romulijana. Palata izgleda nikada nije dovršena, a carevi 4. veka su velelepni posed prepustili hrišćanskoj crkvi. Tokom 5. veka palata je razarana od strane varvara, a u 6. vek Romulijanu je Justinijan I obnovio u vidu pogranične tvrđave.
Nakon najezde Slovena krajem 6. veka, nekadašnja carska rezidencija je napuštena. Moćan grad prostire se na 6,5 hektara, sa oko 20 utvrđenih kula. Unutar se nalazila raskošna palata, dva paganska hrama, tri hrišćanske crkve i druge građevine; podni mozaici se smatraju ravnima najboljim ostvarenjima kasnoantičkog doba u Evropi.
View this post on Instagram
Srednjovekovni spomenici na Kosovu (2004, 2006)
Ovde spadaju ukupno četiri zdanja sagrađena u vizantijsko-romanskom stilu, sa izrazitim stilom zidnog slikarstva koji se razvio na Balkanu između 13. i 17. veka. Manastir Dečani izgrađen je sredinom 14. veka za srpskog kralja Stefana Dečanskog.
Pećka patrijaršija sazidana je od četiri kupolaste crkve sa mnogo zidnih slika. Freske na Crkvi Svetih apostola iz 13. veka slikane su u jedinstvenom monumentalnom stilu, dok freske u crkvi Svete Bogorodice Ljeviške predstavljaju izgled novog paleološkog renesansnog stila, kombinujuči uticaj istočne, pravoslane vizantijske, i zapadne, romanske tradicije.
View this post on Instagram
Stari Ras i Sopoćani; Novi Pazar (1979)
Na periferiji Starog Rasa, prve prestonice Srbije, nalazi se impresivna grupa srednjovekovnih spomenika koju čine tvrđave, crkve i manastiri.
Kao spomenik kulture od izuzetnog značaja, tvrđava Ras pripada kompleksu spomenika u koji se pored same Gradine sa podgrađem (Staro Trgovište, odnosno Pazarište), ubrajaju i Gradina u Postenju, Reljina gradina, stara crkva u Naprelju i latinska crkva u Postenju.
Gradina sa Starim Trgovištem (Pazarištem), zajedno sa obližnjom episkopskom crkvom Svetih apostola Petra i Pavla i manastirima Sopoćani i Đurđevi stupovi predstavljala je istorijsko jezgro srpske srednjovekovne države Raške, čije je ime bilo izvedeno upravo iz naziva tvrđave Ras.
View this post on Instagram
Stećci – srednjovekovni nadgrobni spomenici; Bajina Bašta i Prijepolje (2016)
Stećci su srednjovekovni nadgrobni spomenici u obliku velikih kamenova, ponekad sa uklesanim slikovnim ukrasima ili natpisima. Nalaze se najvećim delom na prostorima Bosne i Hercegovine kao i Srbije, Crne Gore i Hrvatske, a nastajali su od 12. do kraja 15. veka. U Srbiji se stećci uglavnom nalaze u Raškoj oblasti ili zapadnoj Srbiji (u zlatiborskom kraju). Groblja su bila postavljena u redove, kao što je to bio običaj u Evropi. Stećci su uglavnom isklesani od krečnjaka i sadrže širok spektar ukrasnih motiva i natpisa.
View this post on Instagram
Manastir Studenica; Kraljevo (1986)
Manastir Studenica jedan je od najvećih i najbogatijih srpskih manastira. Osnovao ga je Stefan Nemanja 1190. godine. Zidovi manastira uokviruju dve mramorne crkve: Bogorodičinu i Kraljevu. Studenica je poznata po tome što poseduje kolekciju fresaka vizantijskog stila iz 13. i 14. veka.
View this post on Instagram
Pored ovih pet, postoji i spisak predloženih lokaliteta za koje Vlada Srbije namerava da aplicira za upis u Svetsku baštinu. Na tom spisku nalaze se još i Nacionalni park Đerdap, Deliblatska peščara, Nacionalni park Šar-planina, Nacionalni park Tara sa kanjonom Drine, Đavolja varoš, manastir Manasija, Negotinske Pivnice, Smederevska tvrđava, Caričin grad i Kulturni pejzaž Bača i okoline.